Ai tạo ra thông báo lỗi ‘màn hình xanh chết chóc’?

Ngày 19/7, hàng triệu thiết bị xuất hiện thông báo lỗi “màn hình xanh chết chóc” (Blue Screen of Death – BSoD) khi công ty bảo mật CrowdStrike triển khai một bản cập nhật chưa được thử nghiệm kỹ cho Windows của Microsoft. Đây được xem là sự cố lớn và rộng nhất liên quan đến BSoD kể từ khi tính năng này ra đời.

BSoD là một thông báo lỗi mang tính biểu tượng. Tính năng này được giới thiệu chính thức trên Windows NT 3.1 năm 1993 với tên gọi Stop Error. Tuy nhiên, nó được cho là đã xuất hiện từ bản Beta Release đầu tiên của Windows 1.0, hiển thị dưới dạng ký tự ngẫu nhiên sau dòng “Incorrect DOS version”.

Ở các phiên bản sau đó, giao diện được hoàn thiện dần, nhưng nền hiển thị thông báo vẫn giữ màu xanh. BSoD xuất hiện khi xảy ra vấn đề nghiêm trọng như bộ nhớ lỗi, xung đột nhân hệ điều hành, sự cố nguồn điện, quá nhiệt hoặc phần mềm chạy vượt quá giới hạn thông số kỹ thuật. Hầu hết phiên bản Windows đều tích hợp thông báo “màn hình xanh”, trừ hệ điều hành nhúng Windows Embedded Compact (trước đây gọi là Windows CE).

Người đứng sau “màn hình xanh chết chóc”

Ngày 4/9/2014, nhiều trang công nghệ như Business Insider, Engadget, BGR hay The Verge đồng loạt đưa tin Steve Ballmer, cựu CEO Microsoft, là người đứng sau BSoD. Nội dung dẫn thông tin từ blog của Raymond Chen, một nhà phát triển của Microsoft, với tiêu đề “Ai đã viết văn bản cho hộp thoại Ctrl+Alt+Del trong Windows 3.1?”.

Bài viết tập trung vào việc tạo trình quản lý tác vụ (Task Manager) “thô sơ” đầu tiên trong Windows 3.x khi nhấn tổ hợp Ctrl+Alt+Del. Màu sắc nền khi kích hoạt trình này có những điểm tương đồng về mặt hình ảnh với BSoD.

Thực tế, Ballmer viết chỉ các thông báo xuất hiện trên giao diện Task Manager, nhưng lại bị nhầm là ông cũng viết thông báo “màn hình xanh”. Điều này khiến Chen sau đó phải lên tiếng. Trong bài viết khác vào ngày 9/9/2014, ông cho biết các trang “hoàn toàn hiểu sai và coi đó là có thật”. Đồng thời, ông tiết lộ mình là người nằm trong nhóm sửa đổi BSoD trên Windows 95. “Tôi viết mã, hoặc ít nhất là sửa đổi nó lần cuối”, ông cho hay.

Lúc này, trên Quora, nhà phát triển John Vert cũng có bài tự nhận mình tạo “màn hình xanh chết chóc”. “Trở lại năm 1991, tôi đã viết mã gốc cho Windows NT 3.1 giúp màn hình hiển thị văn bản dưới dạng video và các quy trình đưa văn bản vào đó”, ông viết.

Theo Vert, ông sử dụng màu trắng trên nền xanh vì hai lý do. Thứ nhất, công cụ MIPS OS ông dùng để lập trình cho có giao diện chữ trắng trên nền xanh và do đó, nó dễ dàng để kiểm tra lỗi và giúp trải nghiệm lập trình nhất quán hơn. Lý do còn lại là ông đang quen dùng trình soạn thảo văn bản SlickEdit, cũng có bảng màu mặc định chữ trắng trên nền xanh.

“Tôi không biết lịch sử của màn hình xanh Win3.1/Win9x, nhưng tôi nghĩ việc chúng có cùng màu chỉ là sự trùng hợp ngẫu nhiên”, Vert nói thêm.

Sau bài viết của Vert, trên trang dành cho nhà phát triển của Microsoft, Chen cho biết Vert đúng là tác giả của BSoD. Ông nói thêm rằng Vert từng dạy ông những kiến thức cơ bản về ngôn ngữ Alpha AXP.

Câu chuyện lắng xuống cho đến 2021, khi một nhà phát triển từng làm việc cho Microsoft khác là Dave Plummer lên tiếng. Trên kênh YouTube Dave’s Garage, ông nói đã làm việc với Vert và BSoD chính xác do đồng nghiệp này tạo ra, thay vì lấy cảm hứng từ Task Manager trên Windows 3.x.

“Hành tung” của Vert hiện khá bí ẩn, hình ảnh của ông ít xuất hiện trên Internet. Theo hồ sơ LinkedIn, ông lấy bằng Khoa học Kỹ thuật Máy tính tại Đại học Virginia, làm kỹ sư xây dựng Windows năm 1991. Từ 2004 đến 2012, ông đảm nhiệm nhiều vai trò khác nhau tại Microsoft. Cuối 2012, ông gia nhập Valve Corporation và xây dựng SteamOS. Năm 2017, ông đồng sáng lập kiêm giám đốc công nghệ Groopit, công ty chuyên về giải pháp AI.

Đến nay, không có thêm thông tin về ai là “cha đẻ” của BSoD. Theo TechCrunch, dựa trên các câu chuyện được chia sẻ, Vert hiện được mặc định là người đã tạo ra “màn hình xanh chết chóc”.

Bảo Lâm

Ngày 19/7, hàng triệu thiết bị xuất hiện thông báo lỗi “màn hình xanh chết chóc” (Blue Screen of Death – BSoD) khi công ty bảo mật CrowdStrike triển khai một bản cập nhật chưa được thử nghiệm kỹ cho Windows của Microsoft. Đây được xem là sự cố lớn và rộng nhất liên quan đến BSoD kể từ khi tính năng này ra đời.

BSoD là một thông báo lỗi mang tính biểu tượng. Tính năng này được giới thiệu chính thức trên Windows NT 3.1 năm 1993 với tên gọi Stop Error. Tuy nhiên, nó được cho là đã xuất hiện từ bản Beta Release đầu tiên của Windows 1.0, hiển thị dưới dạng ký tự ngẫu nhiên sau dòng “Incorrect DOS version”.

Ở các phiên bản sau đó, giao diện được hoàn thiện dần, nhưng nền hiển thị thông báo vẫn giữ màu xanh. BSoD xuất hiện khi xảy ra vấn đề nghiêm trọng như bộ nhớ lỗi, xung đột nhân hệ điều hành, sự cố nguồn điện, quá nhiệt hoặc phần mềm chạy vượt quá giới hạn thông số kỹ thuật. Hầu hết phiên bản Windows đều tích hợp thông báo “màn hình xanh”, trừ hệ điều hành nhúng Windows Embedded Compact (trước đây gọi là Windows CE).

Người đứng sau “màn hình xanh chết chóc”

Ngày 4/9/2014, nhiều trang công nghệ như Business Insider, Engadget, BGR hay The Verge đồng loạt đưa tin Steve Ballmer, cựu CEO Microsoft, là người đứng sau BSoD. Nội dung dẫn thông tin từ blog của Raymond Chen, một nhà phát triển của Microsoft, với tiêu đề “Ai đã viết văn bản cho hộp thoại Ctrl+Alt+Del trong Windows 3.1?”.

Bài viết tập trung vào việc tạo trình quản lý tác vụ (Task Manager) “thô sơ” đầu tiên trong Windows 3.x khi nhấn tổ hợp Ctrl+Alt+Del. Màu sắc nền khi kích hoạt trình này có những điểm tương đồng về mặt hình ảnh với BSoD.

Thực tế, Ballmer viết chỉ các thông báo xuất hiện trên giao diện Task Manager, nhưng lại bị nhầm là ông cũng viết thông báo “màn hình xanh”. Điều này khiến Chen sau đó phải lên tiếng. Trong bài viết khác vào ngày 9/9/2014, ông cho biết các trang “hoàn toàn hiểu sai và coi đó là có thật”. Đồng thời, ông tiết lộ mình là người nằm trong nhóm sửa đổi BSoD trên Windows 95. “Tôi viết mã, hoặc ít nhất là sửa đổi nó lần cuối”, ông cho hay.

Lúc này, trên Quora, nhà phát triển John Vert cũng có bài tự nhận mình tạo “màn hình xanh chết chóc”. “Trở lại năm 1991, tôi đã viết mã gốc cho Windows NT 3.1 giúp màn hình hiển thị văn bản dưới dạng video và các quy trình đưa văn bản vào đó”, ông viết.

Theo Vert, ông sử dụng màu trắng trên nền xanh vì hai lý do. Thứ nhất, công cụ MIPS OS ông dùng để lập trình cho có giao diện chữ trắng trên nền xanh và do đó, nó dễ dàng để kiểm tra lỗi và giúp trải nghiệm lập trình nhất quán hơn. Lý do còn lại là ông đang quen dùng trình soạn thảo văn bản SlickEdit, cũng có bảng màu mặc định chữ trắng trên nền xanh.

“Tôi không biết lịch sử của màn hình xanh Win3.1/Win9x, nhưng tôi nghĩ việc chúng có cùng màu chỉ là sự trùng hợp ngẫu nhiên”, Vert nói thêm.

Sau bài viết của Vert, trên trang dành cho nhà phát triển của Microsoft, Chen cho biết Vert đúng là tác giả của BSoD. Ông nói thêm rằng Vert từng dạy ông những kiến thức cơ bản về ngôn ngữ Alpha AXP.

Câu chuyện lắng xuống cho đến 2021, khi một nhà phát triển từng làm việc cho Microsoft khác là Dave Plummer lên tiếng. Trên kênh YouTube Dave’s Garage, ông nói đã làm việc với Vert và BSoD chính xác do đồng nghiệp này tạo ra, thay vì lấy cảm hứng từ Task Manager trên Windows 3.x.

“Hành tung” của Vert hiện khá bí ẩn, hình ảnh của ông ít xuất hiện trên Internet. Theo hồ sơ LinkedIn, ông lấy bằng Khoa học Kỹ thuật Máy tính tại Đại học Virginia, làm kỹ sư xây dựng Windows năm 1991. Từ 2004 đến 2012, ông đảm nhiệm nhiều vai trò khác nhau tại Microsoft. Cuối 2012, ông gia nhập Valve Corporation và xây dựng SteamOS. Năm 2017, ông đồng sáng lập kiêm giám đốc công nghệ Groopit, công ty chuyên về giải pháp AI.

Đến nay, không có thêm thông tin về ai là “cha đẻ” của BSoD. Theo TechCrunch, dựa trên các câu chuyện được chia sẻ, Vert hiện được mặc định là người đã tạo ra “màn hình xanh chết chóc”.

Bảo Lâm